Skocz do zawartości
Polska

Wybory 2024: Kandydaci na radnych gmin, powiatu i miasta. Zobacz, kto się zgłosił! [PEŁNE LISTY]

Prześlij nam swoje filmy, zdjęcia czy tekst. Bądź częścią naszego zespołu. Kliknij tutaj!

LM.plWiadomościW poszukiwaniu śladów przeszłości: archiwa, cmentarze i... ślub

W poszukiwaniu śladów przeszłości: archiwa, cmentarze i... ślub

KONIŃSKIE WSPOMNIENIA

Dodano:
W poszukiwaniu śladów przeszłości: archiwa, cmentarze i... ślub

Harcerz i społecznik, który zginął od strzału w głowę gdzieś pod Charkowem, energiczna osiemnastolatka z Warszawy i trzykrotnie od niej starszy nauczyciel z kresów Rzeczypospolitej oraz absolwent dwutygodniowych kursów nauczycielskich w Koninie, który został zamordowany w obozie koncentracyjnym w Gusen - to tylko czworo z grona osób, których śladów poszukiwałem przez ostatnie dwa lata, przeżywając jednocześnie jedną z najbardziej ekscytujących przygód zawodowych.

Byli jednymi z tych, którzy sto lat temu osobiście walczyli o odzyskanie przez Polskę niepodległości lub z radością i nadzieją ją witali, ale przede wszystkim podjęli też olbrzymi wysiłek budowy młodego państwa. Dla jego dalszego trwania i powodzenia niezbędne było bowiem zbudowanie systemu oświaty powszechnie dostępnej, ponieważ niemal trzy czwarte polskiego społeczeństwa nie umiało czytać ani pisać.

Spisy grobów

Najdłużej szukałem krewnych Janiny Nowakowskiej, która była jedną z pierwszych po 1918 roku nauczycielek Szkoły Powszechnej w Gosławicach i której ślad - po przeprowadzce w 1938 roku do Konina - nagle się urwał (więcej na ten temat: „O warszawiance, która pracę w Grąblinie i Gosławicach znalazła”). A na niej zależało mi szczególnie, bo nie dość, że to ona jest na najstarszym zdjęciu szkolnym z początku lat dwudziestych ubiegłego wieku, to jeszcze uczyła najprawdopodobniej mojego dziadka.

Cmentarz w Gosławicach ma - na platformie Grobonet -  zinwentaryzowane wszystkie groby w internecie, więc szybko się przekonałem, że nie został na nim pochowany nikt z jej bliskich. Wprawdzie największe polskie miasta same przeprowadziły takie inwentaryzacje i po wpisaniu w wyszukiwarkę internetową wyrazu „cmentarze” i nazwy miasta - Krakowa, Warszawy, Gdańska, Wrocławia czy Łodzi - bez trudu można dotrzeć do spisów grobów, ale Konina wśród nich nie ma, więc nie byłem w stanie sprawdzić, czy nie ma ich na którejś z naszych nekropolii.

Ślad w Częstochowie

Znów sięgnąłem więc po wyszukiwarkę „Szukaj w archiwach”, tym razem nie ograniczając się do poznańskiego archiwum i jego konińskiego oddziału, w którym nie znalazłem jednego nawet  dokumentu na jej temat. Tym razem okazało się, że dokumentów zawierających imię i nazwisko „Janina Nowakowska” jest  ponad sześćset, dużo więcej niż byłem w stanie sam przejrzeć. Dopiero kiedy dodałem imię męża pani Janiny, trafiłem na obiecujący trop.

W Archiwum Państwowym w Częstochowie znalazłem akta sprawy cywilnej z lat czterdziestych, w której występuje małżeństwo Janina i Bolesław Nowakowscy. Byłem świadomy, że nikt nie udzieli mi telefonicznie informacji na ich temat, więc - po rozmowie z jedną z pań archiwistek - wysłałem do dyrekcji pismo z prośbą o sprawdzenie tożsamości interesujących mnie osób na podstawie podanych przeze mnie dat i miejsc ich urodzenia. Odpowiedź przyszła na początku października ubiegłego roku - niestety negatywna.

Ogrody wspomnień

Po kilku tygodniach zastoju odezwał się do mnie jeden z użytkowników innego portalu - ogrodywspomnien.pl - grupującego osoby, poszukujące zmarłych lub chcące w taki sposób upamiętnić swoich bliskich. Ponad dwa lata temu znalazłem tam dalekiego krewnego Wacława Rusina, kierownika gosławickiej szkoły z lat 1925-1934 i - zachęcony powodzeniem - zamieściłem tam również informację, że poszukuję wiedzy o Janinie Nowakowskiej (il. 1).

strona 1 z 3
strona 1/3
1556048422-ibg6mj-nowakowska3.jpg
1556048423-4khg33-nowakowska1.jpg
1556048423-9rz6ag-nowakowska2.jpg
1556048423-cal08m-nowakowska5.jpg
1556048423-5yeky0-nowakowska6.jpg
1556048423-j_uel4-nowakowska7.jpg
1556048424-d3sihy-nowakowska8.jpg
1556048679-ar84ri-nowakowska4.jpeg
Potwierdzenie
Proszę zaznaczyć powyższe pole