Konińskie kapliczki przydrożne. Bezpieczne miejsca i drogowskazy

Lokalne kapliczki jeszcze nigdy nie prezentowały się tak barwnie – mówi Elżbieta Barszcz, dyrektor Muzeum Okręgowego w Koninie i pokazuje najnowsze wydawnictwo MOK.

Piękne, kolorowe pocztówki do kupienia w muzealnym sklepiku. Pocztówki prezentują kapliczki sfotografowane i zbadane przez Andrzeja Głaza, etnografa, kierownika działu etnograficznego w Muzeum Okręgowym w Koninie. Graficznie opracowała pocztówki Agnieszka Jankowska. Na razie wydano dziesięć pocztówek, ale projekt jest rozwojowy bowiem szacuje się, że na terenie powiatu konińskiego może być około 100 przydrożnych kapliczek.

- Przebadałem w okolicy Konina około 40 kapliczek – mówi Andrzej Głaz, etnograf. – Z tego 11 nadrzewnych, wiszących, usytuowanych zwykle na szlakach pielgrzymkowych, np. do Lichenia. Pozostałe kapliczki są murowane. W niektórych są obrazy z wizerunkami świętych, inne mają figury świętych patronów, Maryi i Jezusa.

Andrzej Głaz chętnie opowiada historię kapliczek. Aby ją lepiej poznać rozmawiał z okolicznymi mieszkańcami, opiekunami. Ludzie szczególnie dbają o te miejsca. - W zeszłym roku podjąłem takie szersze badania, ale kapliczki fotografuję już od dawna - mówi Andrzej Głaz. - Często je mijamy obojętnie, bezrefleksyjnie, a to symbol wiary, historii, kultury. Mają swoje uzasadnienie w danym miejscu. Kapliczka miała być takim bezpiecznym miejscem dla ludzi. Dlatego kapliczki były grodzone, dawniej drewnianymi płotkami, teraz solidnej. Obsadzane drzewami, które w kulturze ludowej miały jakieś znaczenie, jak chociażby lipa, która miała chronić przed piorunami. Zwykle stawiane w jakiejś intencji, wyznaczały teren sacrum.

Pełniły także rolę drogowskazu. - Kiedy jadę na grzyby w okolice Grzymiszewa, najpierw przy zielonej kapliczce muszę skręcić w prawo, potem jadę do niebieskiej kapliczki, skręcam w lewo i już wiem, że nie zabłądziłem – przyznaje Andrzej Głaz. - Jak zacząłem się tym zajmować, to coraz bardziej mnie to fascynowało.

Wykładu Andrzeja Głaza „Kapliczki przydrożne Konina i okolic” będzie można wysłuchać 9 lutego 2020 roku o godz. 15.00 w Muzeum Okręgowym w Koninie (spichlerz) podczas dnia etnografii, etnologii i antropologi kulturowej.