Walczą o kontynuację Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji

Przedstawiciele Komisji Europejskiej, regionów węglowych z Unii Europejskiej, organizacji pozarządowych i związków zawodowych biorą udział w rozpoczętym we wtorek VI Dorocznym Dialogu Politycznym. Jednym z najczęściej powtarzanych apeli jest wezwanie do kontynuowania Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji.

Doroczny Dialog Polityczny organizowany jest rokrocznie w innym regionie górniczym Unii Europejskiej. Tegoroczna edycja rozpoczęła się we wtorek w Koninie. Przez dwa dni 300 osób z 49 krajów – wszystkich państw członkowskich UE, a także m.in. USA, Chin, Indii, RPA, Tajlandii, Australii, Somalii czy Czarnogóry dyskutuje na tematy związane ze sprawiedliwą transformacją.

Niepewna przyszłość funduszu

Już na początku wydarzenia wybrzmiało przesłanie jej uczestników. Przedstawiciele regionów węglowych wprost wezwali Komisję Europejską do kontynuacji Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji w kolejnych perspektywach unijnych. Jak stwierdził marszałek województwa wielkopolskiego, szanse na zwiększenie, a nawet utrzymanie wysokości FST są niewielkie.

– Realnym oczekiwaniem jest to, żeby te pieniądze w jak najmniejszym stopniu umniejszono, biorąc pod uwagę te wyzwania, które stoją przed Europą, czyli kwestię obronności czy migracji – ocenił Marek Woźniak.

Prezes Agencji Rozwoju Regionalnego w Koninie, która odpowiada za FST we Wschodniej Wielkopolsce, nazwał fundusz „polisą ubezpieczeniową” dla regionów odchodzących od węgla. Jak przypomniał, Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji w całej Unii Europejskiej to zaledwie 20 mld euro wobec 1,2 bln euro przeznaczonych na całą politykę spójności. Sytek zaznaczył, że mimo, że to środki relatywnie niewielkie to pomagają regionom węglowym uporać się z problemami związanymi z transformacją. Jako negatywny przykład przytoczył Wałbrzych, który odejście od węgla zaliczył w latach 90. bez wsparcia Unii Europejskiej i który do dziś odczuwa skutki transformacji.

Dyskusje i wizyty studyjne

Doroczny Dialog Polityczny potrwa do środy. W tym czasie uczestnicy wydarzenia będą mogli brać udział w panelach dyskusyjnych oraz wizytach studyjnych, które mają zaprezentować transformację we Wschodniej Wielkopolsce – w ciepłowni geotermalnej w Koninie, instalacji wodorowej ZE PAK oraz Akademii Nauk Stosowanych, gdzie zaprezentowany zostanie program darmowych studiów i szkoleń finansowany z FST.

DDP organizowany jest w ramach powołanej w 2017 r. przez Komisję Europejską Inicjatywy na rzecz regionów górniczych w procesie transformacji. Projekt ma wspierać regiony górnicze, torfowe i łupkowe w osiągnięciu celów UE dot. zmniejszenia emisji CO2 o co najmniej 55 proc. do 2030 r. i osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r.  Jednym z takich regionów jest Wielkopolska Wschodnia. Samorząd województwa wielkopolskiego wyznaczył rok 2040 jak datę osiągnięcia przez region neutralności klimatycznej.