Odkrywka z Kobuszewskim, Kapuścińskim i najlepszym węglem

Szybka rozbudowa kopalni spowodowała kilkakrotny wzrost zatrudnienia: z 676 osób w 1953 roku do 2.905 siedem lat później. Dla napływających pracowników zbudowano w 1956 roku Dom Górnika. Ciężka praca odstraszała jednak absolwentów szkół technicznych, więc trzeba było w szybkim tempie szkolić na kursach maszynistów elektrowozów, operatorów koparek, ślusarzy i elektryków.

Kij i marchewka

Obsługę pierwszych niemieckich koparek szkolono na miejscu, ale wraz z przybywaniem kolejnych maszyn, konieczne było wysłanie większej liczby pracowników do Niemiec, co nastąpiło 15 lipca 1958 roku, kiedy  wyjechała tam pierwsza, dwunastoosobowa grupa kandydatów. Druga, już 30-osobowa, udała się do Niemiec rok później. Trzecia grupa (wyjazd 2 maja 1963 roku) była najliczniejsza, bo składała się aż ze stu osób, przeważnie absolwentów Zasadniczej Szkoły Górniczej.

By zachęcić pracowników do uzupełniania wykształcenia i podwyższania kwalifikacji, dyrekcja stosowała politykę kija i marchewki. W zarządzeniu z września 1961 roku dyrektor Zdzisław Zając polecił, by nie przyjmować na stanowiska przodowych i maszynistów maszyn podstawowych osób bez wykształcenia podstawowego, które nie mogły też otrzymywać podwyżek i awansów. Jeżeli osoby takie decydowały się na podjęcie nauki, miały mieć tak organizowaną pracę, by nie kolidowało to z zajęciami szkolnymi.

Wiadukty odgrodziły Gosławice

Pierwszy węgiel wydobyto na odkrywce Gosławice 1 października 1957 roku i odwieziono go do elektrowni Konin, gdzie czekał na uruchomienie siłowni, które nastąpiło dopiero rok później. W styczniu 1958 roku oddano do eksploatacji tunel i wiadukty na trasie nawęglania między odkrywką Gosławice a elektrownią Konin, które odgrodziły wieś, wciąż jeszcze będącą siedzibę największej w powiecie konińskim gminy, od drogi do Konina i Ślesina czyli dzisiejszej ulicy Przemysłowej.

31 sierpnia tego samego roku odbyła się uroczystość oficjalnego przekazania do eksploatacji odkrywki Gosławice. Niecały rok później rozpoczęto wydobycie węgla na przesmyku między Niesłuszem i Gosławicami, a pod koniec 1960 roku doszło do połączenia pól węglowych obu odkrywek.

Zakochane duchy

Pisząc o Gosławicach nie można nie wspomnieć o wizycie na odkrywce Jana Kobuszewskiego, Zdzisława Leśniaka, Gustawa Lutkiewicza i Janiny Traczykówny (fot. 5 i 6) oraz ekipy filmowej, kręcącej na terenie konińskiej kopalni zdjęcia do jednego z odcinków pierwszego polskiego serialu telewizyjnego „Barbara i Jan”. Finałowe sceny rozegrały się na zwałowarce, której operatorem był Mieczysław Bednarz, a Jana Kobuszewskiego zawiózł na plan małą lokomotywą spalinową Ireneusz Jurczak. - Pan Kobuszewski zdziwił się, że to takie malutkie, bo przecież chłop wielki i ledwo się mieścił. I pytał, czy czasem się nie wykoleimy, bo te tory to faktycznie nie trzymały się gruntu tak stabilnie jak to jest na kolei (więcej na ten temat w artykule „Zakochane duchy”).

Wydobycie na Gosławicach zakończono w 1974 r., ale choć w tym czasie uruchomiono kolejne odkrywki Pątnów, Kazimierz i Jóźwin, to jednak po zamknięciu Gosławic kopalni rozpaczliwie brakowało węgla dla wywiązania się z umówionych dostaw dla elektrowni w Gosławicach i Pątnowie. Sytuację uratował dopiero kilka lat później Lubstów. Ale to jest już zupełnie inna historia.

Robert Olejnik

Fot. Archiwum KWB (fot. 1, 2, 4, 7, 8), Muzeum Okręgowe w Koninie (fot. 3) Kadry z serialu „Barbara i Jan”, odcinek pt. „Zakochane duchy” (fot. 5, 6)