Kramsk. Obchody Święta Niepodległości przy Kopcu Kościuszki

Kopiec Kościuszki mają nie tylko mieszkańcy Krakowa, ale również gminy Kramsk. W Święto Niepodległości poświęcono tam odnowiony pomnik poświęcony Tadeuszowi Kościuszce.

Takiej uroczystości w gminie Kramsk dawno nie było. Podniośle, patriotycznie i niezwykle wzruszająco. Mieszkańcy uczcili 99. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości, ale też 200. rocznicę śmierci Tadeusza Kościuszki i 100. rocznicę usypania w ich gminie Kopca Kościuszki. Powstał on z inicjatywy Józefa Zywerta, nauczyciela szkoły w Patrzykowie. Tam organizował on Koło Polskiej Organizacji Wojskowej, w którym przygotowywał członków do walki zbrojnej z wojskami niemieckimi. Członkowie Koła rozbrajali żołnierzy niemieckich w okolicach Kramska, Konina i Anastazewa. Zywert był też jednym z założycieli ZNP w Kramsku, przyczynił się do powstania Koła Gospodyń Wiejskich i Ochotniczej Straży Pożarnej.

Józef Zywert w 100. rocznicę śmierci Tadeusza Kościuszko zmobilizował mieszkańców gminy do usypania kopca, na wierzchołku którego stanęła płyta z podobizną wodza. Niestety w 1939 roku Hitlerowcy zniszczyli kopiec, a popiersie Kościuszki mieszkańcy ukryli wbudowując je odwrócone jako płytę chodnikową w kramskim rynku.

- Kiedy byłem naczelnikiem gminy, ówczesny sołtys i społecznik – Lucjan Mizerny opowiedział mi historię kopca. Były wtedy prowadzone prace powodziowe, dużo ziemi się woziło i żeśmy kopiec odbudowali. Podnieśliśmy fundamenty, zrobiliśmy schody i ogrodzenie – mówi Józef Karmowski, naczelnik i wójt gminy Kramsk w latach 1978-2010.

To było w latach 80-tych. W związku z tym, że płyta uległa zniszczeniu, zdecydowano o postawieniu na Kopcu Kościuszki nowej. Stara trafiła do izby pamięci OSP w Patrzykowie. Dziś uroczyście wstęgę przy tablicy przeciął między innymi potomek Józefa Zywerta, którego imię nosi miejscowa szkoła podstawowa.