Podejrzany o szerzenie szeptanej propagandy... górniczy chór

Jak podaje Wikipedia, tylko w lutym 1950 za „wrogą propagandę szeptaną” skazano 4500 ludzi, bywało, że na kilkuletnie nawet więzienie.

Skąd nagle, daleko od Śląska

Na szczęście zespół miał wystarczająco bogaty repertuar, by z tego rodzaju przeszkodami bez trudu sobie radzić. - Śpiewaliśmy „Skąd nagle, daleko od Śląska, górniczych mundurów czerń. I miasto rozległe wyrosło nad Wartą, powiedzcie, powiedzcie skąd. Hej, górnicy, my górnicy brunatnego węgla, a górniczej pracy trud – Konińskie Zagłębie” – pani Teresa ze wzruszeniem, przywołała z pamięci tak wiele razy powtarzany tekst.

Adolf Lik bardzo dbał o to, żeby uzupełniać repertuar o nowe pozycje. - Najpopularniejsze były kompozycje Tadeusza Sygietyńskiego, wykonywane przez słynne i bardzo wówczas popularne Mazowsze. To te piosenki i „Nad pięknym i modrym Dunajem” najczęściej wykonywaliśmy na bis – wyliczała Teresa Grzelak. - Pan Lik próbował nawet nauczyć nas nut, ale nie wszyscy chcieli i nic z tego nie wyszło.

Młodemu pokoleniu może być trudno zrozumieć fenomen popularności kopalnianego chóru. Ale wystarczy przypomnieć, że w latach pięćdziesiątych nie było jeszcze telewizji, kino docierało rzadko, a jedynym źródłem rozrywki było radio i właśnie występy takich grup jak kopalniany chór czy zespół teatralny.

Składka po stówie

Zenobiusz Wawrzyniak, który podczas występów chóru był konferansjerem, przyszedł do kopalni w połowie 1952 roku, razem z grupą kilkunastu absolwentów Technikum Górniczego w Wałbrzychu. Od początku pracował przy budowie i organizacji nowej odkrywki Niesłusz, której został w 1955 roku pierwszym dyspozytorem. Rok później powierzono mu obowiązki kierownika warsztatów elektrycznych kopalni. Jako prezes chóru przez pierwsze lata zajmował się organizacją występów „Górniczego Echa”.

Krótko po ślubie Zenobiusz Wawrzyniak dostał przydział na mieszkanie w bloku przy Alejach 1 Maja 12, naprzeciwko kopalnianego biurowca. W pobliżu mieszkały również inne małżeństwa związane z chórem. Razem spędzali Sylwestra, wspólnie obchodzili imieniny. - Składaliśmy się po sto złotych, kupowaliśmy wódkę, kiełbasę, flaki, barszcz i spotykaliśmy się na dole w Domu Górnika. – Jadwiga Kasprzak śpiewała w chórze, choć nigdy pracownicą kopalni nie była. To jej mąż był tam zatrudniony od 1945 roku i należał do pierwszego składu zespołu.

- My tu żyliśmy jak jedna rodzina – wspomina Janina Bromboszcz, która w styczniu 1953 roku wprowadziła się razem z mężem, pracownikiem Przedsiębiorstwa Robót Inżynieryjnych, budującego odkrywkę Niesłusz, do bloku przy Górniczej 1, pierwszego na nowym osiedlu. Wcześniej przez dziewięć miesięcy wynajmowali mieszkanie w baraku, stojącym przy ówczesnej ulicy Polnej, w miejscu – jeśli odnieść się do dzisiejszej zabudowy – naprzeciwko dawnego kopalnianego biurowca, między blokiem a wyburzoną kilka lat temu kamienicą. - Mąż bardzo ładnie śpiewał basem, a ja sopranem.

Z Bielicką i Rinn

- Dzięki chórowi poznałam wielu znanych artystów, z którymi razem występowaliśmy. Myśmy rozpoczynali koncert, potem schodziliśmy ze sceny, a oni wchodzili. Z Bielicką występowaliśmy ze trzy razy, tyle samo z Bernardem Ładyszem, z Jaremą Stępowskim ze dwa razy, była Santorka, Kunicka, Adam Zwierz z Łodzi, Kurtycz i Danuta Rinn. – Skrupulatnie wyliczała Jadwiga Kasprzak. - A na zapleczu rozmawialiśmy, opowiadaliśmy sobie o życiu prywatnym.