Podejrzany o szerzenie szeptanej propagandy... górniczy chór

Koncerty „Górniczego Echa” miały coraz wyższą rangę, toteż bardzo ważny stał się ubiór artystów. – Na początku każdy występował we własnym stroju – białej bluzce lub koszuli i ciemnej spódnicy lub spodniach - ale z czasem związki zawodowe razem z kopalnią ufundowały nam jednakowe czarne spódnice, uszyte przez krawcową na miarę. Bluzki były białe, potem niebieskie, a na dziesięciolecie chyba uszyli nam kolorowe. – Teresa Grzelak zachowała w pamięci mnóstwo szczegółów z tamtego czasu.

Dziesięciolecie chór świętował 25 listopada 1961 roku, co przynajmniej w przybliżeniu sugeruje datę jego powstania. Uroczystość odbyła się w dużej sali w Marantowie, a przyjęcie w Domu Górnika.

Górnik musi śpiewać

Ale największą atrakcją i jednocześnie nagrodą za społeczną przecież pracę były dla chóru, organizowane każdego roku przez kopalnię, wycieczki. – Najczęściej wyjeżdżaliśmy na trzy dni, choć zdarzyło się i na pięć, a wszystko z wyżywieniem i noclegami. – Teresa Grzelak, jak wszyscy moi rozmówcy, z przyjemnością wspominała wycieczki statkiem po Wiśle, które zaczynały się w Warszawie lub Włocławku. – Jak płynęliśmy w stronę Gdańska, przybijaliśmy do portów w miastach leżących na prawym brzegu rzeki, wracając zwiedzaliśmy miejscowości po drugiej stronie Wisły – zapamiętała Jadwiga Kasprzak. – Dzięki chórowi, zwiedziliśmy Polskę wszerz i wzdłuż.

Bo wszystkie dyrekcje kopalni dbały o chór Adolfa Lika. Ze szczególnym sentymentem wszyscy wspominają dyrektora Stanisława Hwałka. - Bardzo lubił chór i przychodził na nasze próby – zapamiętała Teresa Grzelak. -  A jak nowy pracownik zgłaszał się do kopalni, dyrektor mówił do niego „Idź do Lika, czy nadajesz się do chóru. Jak się nadajesz, to cię przyjmiemy do pracy.”

Koniec ery Adolfa Lika

Z czasem do chóru przychodzili młodzi, inni odchodzili, bo zmieniali pracę lub brak czasu nie pozwalał im na regularne uczestnictwo w próbach i występach. W 1956 roku, po pięciu latach pracy w Koninie, Adolf Lik otrzymał awans na stanowisko zastępcy głównego księgowego konińskiej kopalni, ale wciąż znajdował czas na pracę z chórem. Na emeryturę odszedł z końcem 1969 roku, a tym samym przestał również kierować zespołem „Górniczego Echa”.

– Zastąpił go na krótko pan Wesołowski z liceum – zapamiętała Teresa Grzelak. - Potem prowadził nas Jan Brudek, który jeździł po okolicy, zbierał stare piosenki i je przerabiał. Jakiś czas pracował z nami pan Ligocki, który prowadził też orkiestrę i pan Kujawiński ze szkoły muzycznej. Potem był z nami jeszcze pan Fijałkowski i po jego odejściu to wszystko się rozsypało. Dopiero jak w 1982 roku zmarł pan Lik, Zenek Wawrzyniak zebrał nas, żebyśmy zaśpiewali na cmentarzu. I znowu zaczęliśmy się spotykać, może ze dwa lata jeszcze. Ale byliśmy już starsi, temu się nie chciało, tamten umarł...

Zaginiona kronika

Zespół rozpadł się ostatecznie w 1988 roku, po śmierci Zenobiusza Wawrzyniaka, który zmarł w wieku zaledwie 57 lat. Po kopalnianym chórze pozostały już tylko wspomnienia, ponieważ kronika chóru, którą zajmowała się Teresa Grzelak, zaginęła. – W latach siedemdziesiątych Zygmunt Werbiński, który był w kopalni kierownikiem od kultury, poprosił mnie, żebym ją przyniosła, bo jakaś nauczycielka pisze pracę o konińskiej kulturze. Kiedy po miesiącu czy dwóch spytałam go o kronikę, okazało się, że zapomniał, komu ją pożyczył, a ta osoba jej nie oddała.

Jeśli ktoś jeszcze ją ma, proszony jest bardzo o zwrot bezcennego dla historyka dokumentu. Można odnieść ją do redakcji lub kopalni albo skontaktować się bezpośrednio z autorem.

Robert Olejnik