Więcej samodzielności dla sołectw. Kolejny krok stowarzyszenia sołtysów

Stowarzyszenie sołtysów podsumowało miniony rok. 

W Koninie odbyła się konferencja prasowa poświęcona podsumowaniu działań Krajowego Stowarzyszenia Sołtysów (KSS) oraz Wielkopolskiego Stowarzyszenia Sołtysów (WSS) w 2024 roku oraz planom na rok 2025. Spotkanie odbyło się w konińskiej siedzibie KSS, którą prezes stowarzyszenia, Ireneusz Niewiarowski, nazwał „stolicą polskich sołtysów”.

Krajowe Stowarzyszenie Sołtysów powstało w 1994 roku i w minionym roku obchodziło swoje 30-lecie. Organizacja zrzesza obecnie około 20 tysięcy członków, natomiast Wielkopolskie Stowarzyszenie Sołtysów (któremu przewodzi Robert Galęba) liczy około dwóch tysięcy członków. Pierwsza tego typu organizacja powstała w Koninie, co zapoczątkowało powstawanie kolejnych stowarzyszeń w całej Polsce. Jednym z ważniejszych działań KSS było uruchomienie Gazety Sołeckiej, która stała się platformą wymiany informacji i doświadczeń między sołtysami.

Kluczowe osiągnięcia 2024 roku

Jednym z najważniejszych sukcesów mijającego roku było doprowadzenie do zakończenia procesu legislacyjnego dotyczącego ustawy o świadczeniu pieniężnym dla sołtysów, którzy osiągnęli wiek emerytalny i mają co najmniej siedem lat stażu. Udało się także poprawić błędy w pierwotnej wersji ustawy – wielu sołtysom brakowało zaledwie kilku dni do osiągnięcia wymaganego stażu, a po zmianie władzy udało się to skorygować. Świadczenie w wysokości ponad 330 zł miesięcznie pobiera już blisko 36 tysięcy sołtysek i sołtysów.

Kolejnym ważnym osiągnięciem była pełna rekompensata wydatków poniesionych przez gminy posiadające fundusz sołecki. Na podstawie petycji KSS udało się doprowadzić do tego, że w 2024 roku gminy uzyskały zwrot w wysokości 20, 30 lub 40 procent wydatków, co oznaczało dodatkowe 110 milionów złotych dla gmin.

Pomoc powodzianom i wsparcie społeczności lokalnych

W minionym roku KSS przeznaczyło około 175 tysięcy złotych na pomoc dla osób poszkodowanych przez powódź na południu Polski. Środki te wykorzystano na zakup czterech osuszaczy, które trafiły do gmin: Stronie i Lądek-Zdrój. Ponadto sfinansowano zakup paneli i płytek do świetlic wiejskich, które ucierpiały w wyniku zalania.

Fundusz sołecki i jego wpływ na rozwój wsi

Fundusz sołecki to jedno z najważniejszych narzędzi wspierających rozwój polskich wsi. W konkursie na najlepszą inicjatywę z funduszu sołeckiego bierze udział coraz więcej miejscowości. Obecnie około 29 tysięcy wsi w Polsce korzysta z tego mechanizmu. Jak zauważył Ireneusz Niewiarowski, miejscowości, które od wielu lat systematycznie inwestują fundusze sołeckie, znacząco zmieniły swoje oblicze.

Plany na 2025 rok

Wśród planów na rok 2025 znajduje się udział w konferencji Europejska Odnowa Wsi, organizowanej w ramach prezydencji Polski w Unii Europejskiej. Po kilku latach przerwy powróci także Piknik Sołtysów w Sompolnie, który odbędzie się 28 czerwca 2025 roku. Wydarzenie to ma na celu integrację środowiska sołeckiego. Z okazji 35-lecia samorządu terytorialnego przygotowywany jest również specjalny numer Gazety Sołeckiej, który zostanie w całości poświęcony tematyce samorządowej.

KSS planuje również kontynuować działania na rzecz zmian prawnych, które mają na celu zwiększenie roli sołectw i aktywizację mieszkańców wsi. Ireneusz Niewiarowski zapowiedział zgłoszenie propozycji legislacyjnej, która zakłada przyznanie sołectwom częściowej osobowości prawnej. Dzięki temu mogłyby skuteczniej korzystać z grantów i programów rozwojowych, a także uzyskać większe możliwości realizacji projektów na rzecz lokalnych społeczności.

Plany na najbliższy rok koncentrują się na dalszej aktywizacji mieszkańców wsi oraz zwiększeniu roli sołectw w systemie samorządowym.